بیماری آلزایمر سبب مرگ سلول های مغزی شده و نوعی بیماری برگشت ناپذیر و پبشرفت کننده در مغز است که به مرور سبب تخریب حافظه و از دست دادن توانایی تفکر فرد مبتلا می گردد و درنهایت بیمار توانایی انجام کارهای روزمره خور را از دست داده و سالمند برای مدیریت رفتارهای شایع در آلزایمر به کمک اطرافیان نیاز پیدا خواهد نمود. در بسیاری از مبتلایان، علایم بیماری در اواسط شصت سالگی خود را نشان خواهد داد اما علایم هشدار دهنده بیماری ممکن است در سنین پایین تر نیز مشاهده گردد.
متخصصان مراحل این بیماری را در سه سطح تقسیم بندی نموده اند که شامل ضعیف، متوسط و شدید می باشد. در هر مرحله بیمار دارای علایمی خاص می باشد که متعاقبا نگهداری و پرستاری از فرد را پیچیده تر می نماید.
اگر در خانواده ای زندگی می کنید که یکی از افراد خانواده با این بیماری درگیر است و یا پرستاری هستید که مسئول نگهداری از سالمند مبتلا به آلزایمر است به کارگیری راه کارهای زیر در جهت مدیریت رفتارهای شایع در آلزایمر سودمند خواهد بود:
-
کسب اطلاعات کافی در خصوص آلزایمر:
لازم است به عنوان فردی که از یک بیمار آلزایمری مراقبت می نمایید تا آنجاییکه می توانید سطح اطلاعات و دانش خود را در خصوص این بیماری و نشانه های مرتبط با ان افزایش دهید. با اینکار در صورت بروز مشکلات ناگهانی در خصوص بیمار میتوانید با اتکا به دانش خود رفتار و عکس العمل صحیحی را نشان دهید.
-
شناسایی رفتارهای شایع در آلزایمر
هر سالمند براساس اینکه در کدام مرحله از بیماری قرار دارد ممکن است رفتار های خاصی را از خود بروز دهد. از جمله رفتارهای شایع در این بیماری می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سالمند با کوچکترین محرک نگران عصبانی و غمگین می شود
- پنهان نمودن وسایل و عدم به خاطر آوردن محل شی
- گم کردن راه منزل یا سرگردانی در منزل برای یافتن محلی خاص مثل دستشویی یا حمام
- راه رفتن بیش از حد
- برخورد فیزیکی با افراد خانواده یا مراقبان
- عدم دریافت صحیح از چیزهایی که دیده یا شنیده است
- دیدن و توهم افراد و اشیایی که در محل حضور ندارند
- احساس افسردگی و بی علاقگی به انجام امورات روزانه مانند استحمام
- بی توجهی به ظاهر و پوشیدن یک لباس به صورت تکراری و عدم تمایل به تعویض آن
شناسایی رفتارهای او و گزارش آنها به پزشک می تواند در شناسایی شدت بیماری یا گسترش آن بسیار سودمند و با ارزش باشد و به مراقبان در جهت انتخاب روش های مدیریت رفتارهای شایع در آلزایمر کمک شایانی نماید.
-
همواره در دسترس سالمند باشید :
اگر به عنوان یک پرستار ومراقب، مسئول نگهداری از یک سالمند مبتلا به آلزایمر هستید لازم است همواره سالمند را از حضور دایمی خود مطمئن سازید و از تنها گذاشتن او اجتناب نمایید. احساس تنهایی و عدم امنیت باعث نگرانی و اضطراب سالمند می گردد و تشدید علایم بیماری را بدنبال خواهد داشت.
-
سازگاری و همکاری خانواده در شرایط موجود
سازگاری با یک فرد سالمند در خانواده امری ساده نخواهد بود و لازم است کلیه افراد خانواده در این خصوص با یکدیگر همکاری نمایند. در صورت امکان هر کسی در خانواده مسئولیت یکی از کارهای مربوط به سالمند را به عهده گرفته تا کیفیت مراقبت از او در سطح مطلوبی باقی بماند به عنوان مثال مسئول استحمام و نظافت – مسئول آشپزی و رژیم غذایی و مسئول مراجعات به پزشک از بین افراد خانواده انتخاب گردند.
-
تشویق به گفتگو
ترغیب فرد مبتلا به آلزایمر به گفتگو بسیار مهم است زیرا با اینکار میتوان روند گسترش بیماری را کاهش داد. سعی نمایید که وقت کافی برای گفتگو اختصاص داده و در صورتی که سالمند در تکلم مشکل دارد با آرامش و همدلی او را تا پایان گفتگو همراهی نمایید. لازم به ذکر است از شروع و ادامه بحث های پر چالش و اضطراب آور مانند مسایل سیاسی یا مشکلات اجتماعی خودداری نمایید زیراسبب بروز استرس و نگرانی در فرد سالمند خواهد شد.
-
تهبه یادداشت های مهم
از آنجاییکه فرد دچار آلزایمر با بخاطر آوردن امورات رورانه خود دچار مشکل می شود لازم است گاهی با گذاشتن یادداشتهایی در مسیر دید او به یادآوری مسایل مهم کمک نمود. همچنین لازم است تا آدرس منزل و شماره تماس ضروری را در جیب و لباس او قرار دهید تا درصورت خروج از منزل و ناتوانی در یافتن مسیر درست از این یادداشت ها استفاده نماید.
-
اجتناب از محیط شلوغ و پر سرو صدا
صدای بلند تلویزیون و هیاهو در محیط اطراف بیمار ممکن است فرد را دچار سردرگمی و استرس زیادی بنماید که منجر به شدت گرفتن علایم بیماری خواهد شد لذا لازم است همواره محل زدگی سالمند از آلودگی های صوتی به دور بوده و آرامش در آن جاری باشد.
یکی از موثرترین راه ها درجهت مدیریت رفتارهای شایع در آلزایمر ساده سازی امور است. لازم است تا آنجایی که ممکن است امورات مربوط به سالمند را ساده سازی نمایید به عنوان مثال در هنگام گفتگو تنها در مورد یک موضوع با او گفتگو نمایید و وسایل مورد نیاز او را در محل های در دسترس او قرار دهید.
-
ساعت و برنامه دقیق
در خصوص امورات سالمند مانند زمان مصرف داروها و استحمام و یا و عده های غذایی همواره از یک برنامه زمانی معین و دقیق استفاده نمایید تا سالمند زمان وقوع هر کدام از موارد را به خاطر بسپرد با اینکار به افزایش احساس آرامش او کمک بزرگی می نماید.
-
توجه به احساسات و رفتارها
با دقت رفتارهای او را زیر نظر گرفته و اگر خود سالمند در خصوص مشکل یا نگرانی که دارد صحبت ننمود با جمله به نظر نگران میایی… درسته؟ او را ترغیب نمایید تا در مورد چیزی که باعث ناراحتی او شده است صحبت نماید.
-
صبر و انعطاف پرستار
هرگز خشم یا ناراحتی خود را از رفتارهای فرد مبتلا به آلزایمر به او نشان ندهید و در صورت از دست دادن کنترل چند نفس عمیق کشیده و اتاق را برای لحظاتی ترک نمایید تا آرامش خود را بدست آورید. داشتن صبر کافی و انعطاف در مدیریت رفتارهای شایع در آلزایمر بسیار ضروری است.
-
موزیک؛ رقص؛ ورزش و سرگرمی
همواره سعی نمایید تا در برنامه روزانه فرد مبتلا به آلزایمر گوش دادن به موزیک شاد و رقصیدن و یا ورزش را بگنجانید. استفاده از این مورد مخصوصا در مواقعی که سالمند به دلیلی دچار اضطراب و نگرانی شده است توصیه می گردد چرا که این کار باعث پرت شدن حواس سالمند از موضوع مذکور شده و ذهن او را آرام تر می نماید. همچنین استفاده از بازی های فکری مانند شطرنج و جدول کلمات متقاطع تاثیر بسزایی در کاهش سرعت پیشرفت بیماری دارد.
-
استفاده از کمک سالمند
سالمند را ترغیب نماید تا درانجام بعضی از امورات منزل مانند چیدن میز یا تا کردن لباس ها به شما کمک نماید زیرا با اینکار حس مفید بودن و توانمند بودن را در او تقویت نموده و موجب بهبود روحیه او می شوید.
در خصوص رشد و یا کاهش علایم بیماری با پزشک صحبت نمایید تا در صورت لزوم مقدار داروهای او با دستور پزشک تغییر نماید.
-
استفاده از مراقبین حرفه ای
در بعضی ازمواقع که بیماری پیشرفت زیادی نموده باشد و کنترل و نگهداری از بیمار آلزایمری، افراد خانواده را با مشکلات عدیده ای روبرو کرده باشد، استفاده از یک مراقب و پرستار حرفه ای در جهت مدیریت رفتارهای شایع در آلزایمر بسیار سودمند و مفید خواهد بود. خوشبختانه مرکز قاب چاریتی با سالها تجربه درنگهداری و مدیریت رفتارهای شایع در آلزایمر همواره آماده خدمت رسانی به همشهریان محترم می باشد.
