وقتی در مورد بحران های مربوط به سلامت عمومی جامعه گزارش می شود علاوه بر چاقی مسئله سو تغذیه در سالمندان malnutrition in the elderly نیز بسیار مورد توجه است . شیوع چاقی در کشور ها به صورت مداوم مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد. اما در این میان مشکل دیگری نیز شیوع دارد که در مورد آن کمتر صحبت شده است و آن مشکل سوتغذیه است.
در گزارش ها بیان شده است که بیش از ۳ میلیون نفر در انگلستان دارای مشکل سوتغذیه هستند و یا تحت ریسک مبتلا شدن به این بیماری قرار دارند. جمعیت سالمند جامعه نیز تحت تاثیر این عارضه قرار گرفته و مشخص شده که بیش از یک میلیون سالمند بالای شصت و پنج سال در انگلستان تحت تاثیر سوتغذیه قرار گرفته اند. بر اساس گزارش هایی که توسط سازمان ملل شامل سازمان خواربار و کشاورزی (فائو)، صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) و سازمان بهداشت جهانی تهیه و منتشر شده است، در سال گذشته ۸۲۱ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر با سوء تغذیه مواجه بوده‌اند. شمار افراد دچار سوء تغذیه در جهان «۸۲۱ میلیون نفر»؛ در ایران «۴ میلیون نفر” بیان شده است.
تشخیص عارضه سوتغذیه ممکن است کار مشکلی باشد به طوریکه ۹۳ درصد از افرادیکه دارای این مشکل هستند ممکن است علایم ظاهری بارزی نداشته باشند. مشخص سازی میزان جمعیت مبتلا به سوتغذیه در سالمندان باید به یک اولویت سیستم تشخیصی سلامت در کشور مبدل گردد زیرا از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.
تفکر ی اشتباه در بین افراد وجود دارد و آن این است که از دست دادن وزن یکی از نشانه های اصلی سو تغذیه درسالمندان می باشد در حالیکه نشانه های بیشتری وجود دارد که باید در این شرایط به دنبال آن گشت. نشانه های سو تغذیه می تواند فیزیکی باشد مانند خشکی پوست یا مو ، ناخن های شکننده یا زخم هایی در اطراف دهان. اما گروهی از نشانه های سوتغذیه می تواند روانی باشد شامل تحریک پذیری بیش از حد و افسردگی ، کاهش دید شبانه و دردهای مختلف در بدن که نشان دهنده کمبود ویتامین ومواد معدنی است که همچنین با مشکل سوتغذیه در ارتباط است.
نشانه هایی فراوانی از سوتغذیه در سالمندان ممکن است با نشانه های افزایش سن اشتباه گرفته شود.از اینرو ضروری است که پرستاران و مراقبان سلامت سالمند به کوچکترین نشانه های فیزیکی و ذهنی سالمند توجه نموده و تغییرات بوجود امده در سالمند را مورد توجه ویژه قرار دهند. متخصصان سلامت سالمند با انجام یک مشاهده حضور ی از وضعیت سالمند تا حد زیادی می توانند به میزان سوتغذیه او پی می برند. با اندازه گیری مواردی مانند قد و وزن و روند کاهش وزن می تواند به معیار مناسبی در خصوص وضعیت تغذیه ای فرد رسید. در گروهی افراد این اندازه گیری ها به سختی امکان پذیر است. مانند اندازه گیری قد فردی که به روی ویلچر نشسته است.
پیامدهای سوتغذیه :
لطمات سوتغذیه قابل شمارش نیست علی الخصوص در بین افراد سالمند سبب بروز مشکلات و عوارض فراوانی در سلامت میگردد. استفاده از یک رژیم غذایی نامتعادل می تواند سبب تضعیف سیستم ایمنی بدن میگردد و شرایط بدن را برای دریافت وجذب داروها دچار تداخل می نماید. در این شرایط زخم ها به سختی ترمیم پیدا می نمایند و روند از دست دادن ماهیچه ها و استخوان ها شدت می گیرد و در حالت کلی بدن درمقابل کوچکترین مشکلات توانایی بهبود و ترمیم ندارد. نرخ رشد سو تغذیه در جامعه در حال افزایش است. افرادیکه دچار سوتغدیه هستند دو برابر بیشتر از افراد سالم به پزشک خود مراجعه می نمایند و همچنین سه برابر بیتشر از افرادسالم در بیمارستان بستری می گردند ودوره درمانی و معالجه طولانی تری را تجربه می نمایند و به عنوان مثال سه روز بیشتر از سایر بیماران جراحی شده نیاز به مراقبت دارند .
مشکل بلع و سوتغدیه
سو تغذیه در سالمندان در بعضی از موارد در نتیجه مشکلات پزشکی دیگری بوجود می آید. مشکل بلع که نوع خاصی از شرایط جسمی است که در آن فرد بیمار به دلایل بیماری توانایی بلعیدن غذا را ندارد . دیسفاژیِ یا مشکل بلع یکی از شایع ترین دلایل سوتغذیه در گروهی از بیماران است به طوریکه ۴۸ درصد از افرادیکه دارای مشکل بلع هستند از سوتغذیه نیز رنج می برند. وقتی شخصی بلعیدن غذا را با مشکل انجام دهد به صورت طبیعی کمتر غذا خواهد خورد که در طول زمان این کار به یک مشکل بزرگ تبدیل می شود و غذا خوردن تبدیل به فعالیتی سخت و آهسته خواهد شد. بیشتر مبتلایان به مشکل بلع ممکن است با مشکل خفکی و گیر کردن غذا درگلو مواجه شوند که به تدریج این مشکلات می تواند سبب بروز ریه عفونی و مشکل ذات الریه گردد.
راه کارهای حمایتی:
هر چند که استفاده متعادل از غذا و مواد مغذی کافی در یک فرد سالمند از اهمیت ویژه ای برخوردار است اما موارد دیگری نیز وجود دارد که در بهبود مشکلات سو تغذیه در سالمندان مفید واقع می گردد. وقتی فرد آمادگی دارد او را تشویق نمایید که به یک پیاده روی ساده با دوستان و خانواده برود که از حس انزوا دور بماند. افراد خانواده بر روند تغذیه سالمند نظارت نمایند تا متوجه میزان اشتها و غذا خوردن آنها در وعد ها شود. در شرایطی که سوتغذیه در سالمندان سبب ناتوانی سالمند شده است ممکن است در مواردی که سالمند تنها زندگی می نماید و برای خرید مواد غذایی و بیرون رفتن از منزل حوصله و توان کافی نداشته باشدلذا بهتر است در این شرایط از یک سیستم تحویل درب منزل کمک گیرد تا مواد غذایی مورد نیاز برای او ارسال گردد.
گاهی این افراد می توانند قوانین مربوط به رژیم غذایی را شکسته و با مشورت پزشک غذاهایی چرب تر و پر کالری تر استفاده نمایند که برای افزایش میزان اشتهای انها مناسب است. هر سالمند ممکن است به فراخور شرایط خاص خودش دلایل خاصی نیز برای ابتلا به سوتغذیه داشته باشد و برای هر سالمند روش درمانی خاصی نیز وجود داردکه قابل تعمیم به سایر افراد نمی باشد. از اینرو پرستار سالمند باید با دقت به بررسی شرایط زندگی سالمند بپردازند و برای یافتن راه حل هایی مشکلاتی که سالمند را دچار سوتغذیه نموده است اقدام نمایند. از آنجاییکه پیش بینی می گردد که تعداد سالمندان در حال افزایش است بهتر است سیستم های بهداشتی به دنبال راهی برای پیشگیری از ابتلا سالمند به سوتغذیه باشند. زیرا افرادی که در سلامت تغدیه ای قرار دارند با سرعت بیشتری معالجه می شوند و به داروها پاسخ بهتری می دهند و نیاز به ملاقات های کمتری با پزشک معالج خود خواهند داشت.
مرکز پرستاری قاب چاریتی با داشتن کادری ماهر و باتجربه، با اعزام پرستار برای سالمندان عزیز مبتلا به سوتغذیه همواره اماده ارائه خدمات به سالمندان و خانواده های محترم آن عزیزان هستند.
https://www.independentnurse.co.uk/clinical-article/malnutrition-in-the-elderly/146844/
